Sốc tim là bệnh gì? Nguyên nhân và Cách chữa trị bệnh

Sốc tim (cardiogenic shock) là tình trạng tim đột nhiên không thể bơm đủ máu để đáp ứng yêu cầu của cơ thể. Hiện tượng này thường xẩy ra lúc có một cơn đau thắt ngực hay nhồi máu cơ tim nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải ai cảm giác đau thắt ngực cũng gặp tình trạng này.

Sốc tim rất hiếm lúc xẩy ra tuy nhiên thường gây tử vong nếu không được điều trị ngay lập tức. Nếu điều trị kịp thời thời, khoảng 50% người bệnh có thể sống.

Những dấu hiệu và triệu chứng sốc tim

Những dấu hiệu và triệu chứng xẩy ra lúc bị sốc tim gồm:

• Thở nhanh
• Khó thở nghiêm trọng
• Nhịp tim nhanh
• Mất ý thức
• Mạch yếu
• Hạ huyết áp
• Đổ mồ hôi
• Da nhợt nhạt
• Bàn tay hoặc cẳng bàn chân lạnh
• Đi tiểu ít hơn thông thường hoặc bí tiểu

Vì tình trạng này thường xẩy ra ở những những người có cơn đau thắt ngực nghiêm trọng nên bạn cũng nên biết một vài dấu hiệu và triệu chứng của cơn đau thắt ngực, bao gồm:

• Đợt đau căng tức như có vật đè nặng ở giữa lồng ngực kéo dài thêm hơn vài phút
• Đau lan đến vai, một hoặc cả hai tay, sườn lưng, thậm chí đau lan đến răng và hàm
• Những đợt đau ngực tăng dần
• Thở nông, hụt hơi
• Đổ mồ hôi
• Chóng mặt và đau đầu hoặc hoa mắt đột ngột
• Buồn ôn và ói mửa

Lúc thấy có những dấu hiệu và triệu chứng trên, chúng ta nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế nhanh gọn để giảm thiểu nguy cơ phát triển thành sốc tim.

Khi nào bạn cần đến gặp BS?

Tiếp nhận điều trị đau thắt ngực càng sớm thì thời cơ sống sót càng tốt và mức độ tổn thương ở tim càng giảm xuống. Nếu nhận thấy mình có những triệu chứng đau tim, bạn cần liên lạc ngay với số Smartphone khẩn cấp 115 hoặc nhờ người thân mang tới trung tâm y tế gần nhất.

Nguyên nhân bệnh

Phần lớn những trường hợp tim bị thiếu oxy là do một cơn đau thắt ngực phát sinh, tự gây tổn thương đến tâm thất trái. Lúc máu giàu oxy không lưu thông được đến khu vực buồng tim này, cơ tim có thể bị yếu đi và kéo theo sốc tim.

Tình trạng tổn thương ở tâm thất phải (có trọng trách đưa máu lên phổi để nhận oxy) hiếm lúc kéo theo sốc.

Những nguyên nhân khác có thể là:

• Viêm cơ tim
• Nhiễm trùng van tim (viêm nội tâm mạc)
• Suy tim do bất kỳ nguyên nhân nào
• Sử dụng thuốc quá liều hoặc gây độc trên tim, ảnh hưởng đến kinh nghiệm bơm máu của tim
• Chứng loạn nhịp tim
• Đàn áp tim
• Thuyên tắc phổi

Những yếu tố nguy cơ gây sốc tim

Nếu như bạn có cơn đau thắt ngực, nguy cơ bị sốc tim sẽ tăng thêm nếu như bạn:

• Lớn tuổi
• Có tiền sử suy tim hoặc đau tim
• Bị tắc nghẽn trong một vài động mạch chính (bệnh động mạch vành)
• Bị đái tháo đường hoặc tăng huyết áp
• Là nữ (nguy cơ ở nữ cao hơn nam)

Những thông tin được hỗ trợ không thể thay thế cho lời khuyên của những nhân viên y tế. Hãy luôn luôn xem thêm ý kiến BS.

Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán bệnh?

Tình trạng này thường được chẩn đoán trong trường hợp khẩn cấp. Những BS sẽ kiểm tra những dấu hiệu và triệu chứng sốc, sau đó tiến hành một vài thử nghiệm để tìm ra nguyên nhân đúng chuẩn. Những thử nghiệm đó có thể là:

• Đo huyết áp. Người bệnh bị sốc sẽ sở hữu huyết áp rất thấp.
• Đo điện tâm đồ (ECG). Phương pháp này giúp ghi lại hoạt động dẫn truyền tín hiệu điện trong tim trải qua những điện cực gắn trên da bạn. Nếu như có tổn thương ở cơ tim, có vấn đề trong việc dẫn truyền xung điện hoặc dịch tích tụ quanh tim, quy trình dẫn truyền xung điện sẽ không còn giống với thông thường.
• Chụp X-quang ngực. Phương thức này giúp BS kiểm tra kích thước và hình dạng của tim cũng như những mạch máu xung quanh, Reviews xem liệu dịch có tích tụ trong phổi hay là không.
• Xét nghiệm máu. Một mẫu máu được lấy để kiểm tra những dấu hiệu tổn thương nội tạng, nhiễm trùng và đau thắt ngực. Một loại xét nghiệm khác mang tên là khí máu động mạch có thể được tiến hành để đo nồng độ oxy trong máu.
• Siêu âm tim. Sóng âm giúp tạo ra hình ảnh trái tim ngay tại thời điểm đó có thể giúp xác định những tổn thương phát sinh bởi cơn đau thắt ngực.
• Chụp động mạch vành. Nhân viên y tế sẽ đưa một dung dịch cản quang vào trong số động mạch trải qua một ống thông dài, mảnh (catheter). Ống thông này thường được đưa vào từ động mạch ở dưới chân. Chất cản quang trên sẽ hỗ trợ những khu vực mạch máu bị tắc nghẽn hoặc hẹp hiện rõ trên màn hình hiển thị chụp nhờ tia X.

Phương pháp điều trị

Mục tiêu lúc điều trị tình trạng này là giảm thiểu hết mức những tổn thương do thiếu oxy phát sinh ở cơ tim và những cơ quan khác.

Điều trị hỗ trợ sự sống khẩn cấp

Hầu hết người bị bệnh trong tình trạng này đều cần hỗ trợ thêm oxy. Lúc đó, BS sẽ chống chỉ định sử dụng máy trợ thở, đồng thời cùng lúc truyền dịch và thuốc qua đường tĩnh mạch máu.

Sử dụng thuốc

Những dung dịch và huyết tương được truyền qua tĩnh mạch máu và thuốc điều trị sốc có tá dụng làm tăng kinh nghiệm bơm máu của tim.

• Những hoạt chất gây co cơ. Bạn có thể được cho sử dụng những thuốc giúp cải thiện tính năng của cơ tim gồm norepinephrine hoặc dopamine trước lúc những phương pháp điều trị khác chính thức công dụng.
• Aspirin. Những nhân viên y tế có thể cho chính mình sử dụng aspirin ngay lập tức để giảm máu đông và giúp dòng máu vẫn lưu thông được qua một động mạch bị hẹp. Nếu BS từng căn dặn bạn có thể uống aspirin lúc có triệu chứng của cơn đau thắt ngực, hãy tiến hành theo trong thời gian chờ can thiệp từ BS.
• Thuốc tan huyết khối. Những thuốc này còn được gọi là thuốc làm tan cục máu đông hoặc thuốc tiêu sợi huyết, chúng giúp làm tan huyết khối – thứ ngăn chặn lưu lượng máu đến tim. Sử dụng những thuốc làm tan huyết khối càng sớm sau lúc cảm giác đau thắt ngực sẽ hỗ trợ thời cơ sống của bạn càng tốt.
• Thuốc chống kết tập tiểu cầu. Những nhân viên y tế trong phòng cấp cứu có thể cho chính mình sử dụng một vài thuốc tương tự như aspirin để giúp đỡ phòng tránh hình thành những cục máu đông mới. Những thuốc này bao gồm clopidogrel đường uống, thuốc chẹn thụ thể glycoprotein IIb/IIIa tiểu cầu như abciximab, tirofiban và eptifibatide.
• Những thuốc làm loãng máu khác. Một vài thuốc làm loãng máu như heparin có thể được sử dụng để giúp đỡ hạn chế kinh nghiệm hình thành cục máu đông trong máu. Heparin đường tiêm hoặc truyền tĩnh mạch máu thường được sử dụng trong vài ngày đầu sau lúc có cơn đau thắt ngực.

Những thủ thuật y khoa

Những thủ thuật được tiến hành trong điều trị sốc tim thường triệu tập vào việc hồi phục lưu lượng máu qua tim, bao gồm:

• Tạo hình mạch máu và đặt ống nong (stent). Nếu đoạn mạch bị tắc nghẽn được tìm thấy trong lúc đặt ống thông tim, BS có thể sử dụng một ống thông khác có trang bị một quả bóng quan trọng đặc biệt đưa qua một động mạch (thường ở chân) để đi đến động mạch bị chặn. Lúc đến vị trí tắc nghẽn, quả bóng này được bơm phù lên trong một thời gian ngắn để mở rộng mạch máu. Sau đó, một ống lưới nong mạch (stent) bằng kim loại được đưa vào trong động mạch và cố định và thắt chặt vị trí tại đó để giữ lòng mạch thông thoáng theo thời gian.
• Bơm bóng (baloon pump). Trong thủ thuật này, BS đưa một quả bóng vào động mạch chủ, bơm hơi phù lên rồi xì hơi bên trong động mạch chủ, giúp dòng máu lưu thông và giảm tải công việc của tim.
• Hỗ trợ cơ học (mechanical circulatory tư vấn). Hiện nay, nhiều phương pháp mới hơn được sử dụng để cải thiện lưu lượng máu và hỗ trợ oxy cho cơ thể, ví dụ như oxy hóa máu bằng màng ngoài cơ thể (ECMO).

Phẫu thuật

Nếu như thuốc và những thủ thuật y khoa không đem lại tác dụng như ý trong điều trị sốc tim, BS có thể ý kiến đề xuất tiến hành phẫu thuật. Một vài loại phẫu thuật có kinh nghiệm được tiến hành gồm:

• Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành
• Phẫu thuật điều trị tổn thương ở tim (ví dụ như vết rách nát ở một buồng tim hay van tim tổn thương)
• Lắp đặt thiết bị hỗ trợ tâm thất
• Ghép tim

Những biến chứng liên quan đến sốc tim là gì?

Nếu không được điều trị ngay lập tức, sốc tim có thể gây tử vong. Những biến chứng nghiêm trọng khác là tổn thương gan, thận hoặc những cơ quan khác do thiếu oxy, có thể tồn tại vĩnh viễn.

Những liệu pháp nào giúp phòng ngừa sốc tim?

Cách tốt nhất để phòng ngừa sốc tim là thay đổi lối sống để duy trì một trái tim khỏe mạnh và kiểm soát huyết áp thường xuyên.

• Không hút thuốc lá và tránh hút thuốc lá bị động. Nguy cơ bị đột quỵ ở người đã bỏ hút thuốc lá lá trong vài năm có thể giảm xuống tương tự như những người chưa từng hút thuốc lá.
• Duy trì khối lượng khỏe mạnh. Thừa cân thêm phần vào những yếu tố nguy cơ khác của đau thắt ngực và sốc tim, ví dụ như tăng huyết áp, bệnh tim mạch và đái tháo đường. Bạn chỉ việc suy giảm 4,5kg là đã có thể giảm huyết áp và cải thiện nồng độ cholesterol.
• Hạn chế tiêu thụ cholesterol và chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa. Hạn chế những thực phẩm này, nhất là chất béo bão hòa, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
• Hạn chế uống thức uống có cồn và tiêu thụ đường bổ sung. Điều này giúp cho bạn tránh tiêu thụ những nguồn calo nghèo dinh dưỡng và giúp duy trì khối lượng khỏe mạnh.
• Tập luyện điều độ. Tập thể dục có kinh nghiệm giúp giảm huyết áp, tăng nồng độ cholesterol “tốt” HDL và cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể của tim mạch. Hãy tập luyện từ từ với thời gian tăng dần, cho tới mức hoạt động khoảng 30 phút mỗi ngày trong tuần. Bạn có thể quốc bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc đi xe đạp.

Nếu như bạn trải qua một cơn đau thắt ngực, hãy tiến hành những liệu pháp phòng ngừa sốc tim và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế trong thời gian ngắn nhất có thể.