Hạ huyết áp tư thế đứng hay còn gọi là hạ huyết áp tư thế là một dạng của huyết áp thấp xẩy ra lúc đứng lên từ ngồi hoặc nằm. Hạ huyết áp thế đứng có thể làm bạn cảm thấy chóng mặt hoặc choáng váng và có thể có thể bị ngất.

Hạ huyết áp tư thế có thể nhẹ và kéo dài vài phút. Tuy nhiên, hạ huyết áp tứ thế kéo dài có thể báo hiệu nhiều vấn đề nghiêm trọng, do vậy hãy gặp Bác Sỹ nếu bạn thường xuyên cảm thấy đầu óc quay cuồng lúc đứng lên.
Hạ huyết áp thế đứng không thường xuyên (cấp tính) thường gây ra bởi một nguyên nhân rõ ràng như mất nước hoặc nghỉ ngơi thư dãn tại giường lâu dài. Trạng thái này thường dễ dàng xử lý. Hạ huyết áp tư thế mãn tính thông thường là một dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe, vì vậy cách điều trị khá khác nhau.
Những dấu hiệu và triệu chứng
Những triệu chứng phổ cập của hạ huyết áp tư thế là:
- Cảm thấy đầu óc quay cuồng hoặc chóng mặt sau lúc đứng lên
- Nhìn mờ
- Yếu
- Ngất xỉu
- Lẫn lộn
- Buồn nôn
Triệu chứng thường gặp nhất là chóng mặt hoặc choáng váng lúc bạn vực lên từ tư thế ngồi hoặc nằm. Những triệu chứng thường kéo dài một vài phút.
Bạn có thể gặp những triệu chứng khác không được đề cập. Nếu như bạn có bất kỳ thắc mắc nào về những dấu hiệu bệnh, hãy xem thêm ý kiến Bác Sỹ.
Khi nào bạn cần gặp Bác Sỹ?
Thỉnh thoảng chóng mặt hoặc cảm giác quay cuồng có thể rất nhẹ – gây ra bởi mất nước nhẹ, đường máu thấp hoặc quá nóng. Chóng mặt quay cuồng hoặc đầu lâng lâng cũng có thể xẩy ra lúc bạn vực lên sau lúc ngồi quá lâu. Nếu những triệu chứng thỉnh thoảng mới có bạn không cần phiền lòng.
Bạn phải hẹn gặp Bác Sỹ nếu những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế đứng xẩy ra thường xuyên, vì chúng có thể báo hiệu những vấn đề nghiêm trọng. Có thể bạn phải gặp Bác Sỹ ngay nếu như bị mất ý thức, có thể chỉ một vài giây.
Theo dõi và ghi lại những triệu chứng của bạn, Khi nào chúng xẩy ra, trong thời gian bao lâu và bạn đang làm gì vào lúc đó. Nếu những triệu chứng xẩy ra vào những thời điểm nguy hiểm như trong lúc lái xe, hãy thảo luận điều này với Bác Sỹ.
Nguyên nhân gây hạ huyết áp thế đứng là gì?
Lúc bạn đứng lên, lực thú vị kéo máu tụ về chân và bụng của bạn. Điều này làm giảm áp lực máu vì lưu lượng máu tuần hoàn về tim ít đi.
Thường thì, những tế bào quan trọng (baroreceptors) gần những động mạch tim và cổ cảm nhận huyết áp thấp. Những tế bào này gửi tín hiệu đến những trung tâm trong não để điều khiển tim đập nhanh hơn và bơm máu nhiều hơn thế nữa giúp ổn định huyết áp. Những tế bào này cũng giúp những mạch máu co lại và huyết áp tăng cao lên.
Hạ huyết áp tư thế xẩy ra lúc một điều gì đó làm gián đoạn quá trình tự nhiên của cơ thể lúc đối phó với huyết áp thấp. Nhiều trạng thái khác nhau có thể gây hạ huyết áp tư thế đứng bao hàm:
- Mất nước. Sốt, nôn, không uống đủ tiêu chuẩn nước, tiêu chảy nặng và tập thể dục trên mức cho phép gây đổ mồ hôi quá nhiều đều có thể kéo theo mất nước, làm giảm thể tích máu. Mất nước nhẹ có thể gây ra những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế như yếu, chóng mặt và mệt rũ rời.
- Vấn đề tim mạch. Một trong những bệnh tim có thể kéo theo huyết áp thấp như nhịp tim đập rất chậm (nhịp tim chậm), những vấn đề van tim, nhồi máu cơ tim và suy tim. Những trạng thái này ngăn cơ thể không thể phản ứng nhanh, kịp thời bơm máu nhiều hơn thế nữa lúc đứng lên.
- Vấn đề nội tiết. Những vấn đề về tuyến giáp, suy thượng thận (bệnh Addison) và đường máu thấp (hạ đường huyết) có thể gây hạ huyết áp thế đứng. Bệnh tiểu đường có thể gây biến tướng làm tổn thương những dây thần kinh giúp gửi tín hiệu cho não để điều chỉnh huyết áp.
- Rối loạn hệ thống thần kinh. Một trong những Rối loạn hệ thần kinh, ví dụ như bệnh Parkinson, bệnh teo đa hệ thống, bệnh mất trí nhớ thể Lewy, suy hệ thần kinh tự chủ đơn thuần và tích lũy đạm có thể phá vỡ hệ thống điều tiết huyết áp thông thường của cơ thể.
- Sau lúc ăn. Một trong những người trải nghiệm huyết áp thấp sau những bữa ăn (hạ huyết áp sau ăn). Trạng thái này phổ cập hơn ở người lớn tuổi.
Nguy hại mắc phải
Có rất nhiều yếu tố nguy hại gây hạ huyết áp tư thế như:
- Hạ huyết áp tư thế đứng thường xẩy ra ở người già. “Xơ cứng động mạch” hoặc xơ vữa động mạch phát triển lúc tuổi già gây khó khăn cho những mạch máu thích ứng với sự thay đổi đột ngột lúc quan trọng. Nhiều bệnh có liên quan đến hạ huyết áp thế đứng tiến triển xấu đi và làm những triệu chứng nặng lên theo tuổi tác.
- Mang thai có liên quan đến hạ huyết áp tư thế đứng. Lúc thai lớn dần, lưu lượng của hệ thống tuần hoàn mở rộng và huyết áp có Xu thế giảm. Điều này có thể kéo theo chóng mặt lúc đứng lên đột ngột. Huyết áp sẽ trở lại thông thường sau lúc sinh.
- Tiết mồ hôi quá nhiều do gắng sức và tiếp xúc với nhiệt là những yếu tố nguy hại và nguyên nhân tiềm ẩn của mất nước và những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế. Người mắc bệnh có yếu tố nguy hại khác gây hạ huyết áp thế đứng có nguy hại ngày càng tăng cho dù họ bị mất nước nhẹ.
- Uống rượu thường xuyên và lạm dụng quá ma túy cũng là những yếu tố nguy hại gây ra những triệu chứng hạ huyết áp tư thế đứng.
Điều trị hiệu quả
Những thông tin được cung ứng không thể thay thế cho lời khuyên của những nhân viên y tế. Hãy luôn luôn xem thêm ý kiến Bác Sỹ.
Những kỹ thuật y tế nào sử dụng để chẩn đoán bệnh?
Mục tiêu của Bác Sỹ trong việc Review hạ huyết áp tư thế đứng là tìm ra nguyên nhân tiềm ẩn và xác định cách điều trị thích phù hợp với bất kỳ vấn đề sức khỏe nào có thể gây hạ huyết áp. Đôi lúc, Bác Sỹ không tìm ra nguyên nhân.
Bác Sỹ có thể xem lại lịch sử bệnh tật, những triệu chứng và tiến hành kiểm tra sức khỏe để chẩn đoán trạng thái của bạn.
Bác Sỹ cũng có thể ý kiến đề nghị một hoặc nhiều điều sau đây:
- Theo dõi huyết áp. Bác Sỹ sẽ đo và so sánh số đo huyết áp của bạn ở tư thế ngồi và đứng. Bác Sỹ sẽ chẩn đoán bạn bị hạ huyết áp tư thế đứng nếu huyết áp tâm thu giảm 20mm thuỷ ngân (mm Hg) hoặc huyết áp tâm trương giảm 10 mm Hg trong vòng 2-5 phút đứng hoặc kèm theo những triệu chứng lúc đứng lên.
- Xét nghiệm máu. Xét nghiệm máu giúp cung ứng những thông tin về sức khỏe tổng quát của bạn, có thể tìm ra đường máu thấp (hạ đường huyết) hoặc số lượng hồng cầu thấp (thiếu máu). Cả hai vấn đề này đều có thể gây ra huyết áp thấp.
- Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG). Xét nghiệm không xâm lấn này phát hiện những không bình thường trong nhịp tim hoặc cấu trúc tim, tìm ra những vấn đề liên quan đến việc cung ứng máu và oxy cho cơ tim của bạn.
- Trong xét nghiệm không xâm lấn và không khiến đau này, những miếng dán mềm, dính (những điện cực) được gắn vào da phần ngực, cánh tay và chân. Những miếng này sẽ thu nhận tín hiệu điện của tim truyền vào một trong những máy ghi đồ thị hoặc hiển thị chúng trên một màn hình hiển thị. Đôi lúc, những không bình thường về nhịp tim đến rồi đi và làm điện tâm đồ không tìm thấy bất kỳ vấn đề nào. Nếu điều này xẩy ra, bạn có thể được yêu cầu đeo màn hình hiển thị Holter 24 giờ để ghi lại điện tim đo những sinh hoạt từng ngày của bạn.
- Siêu âm tim. Trong xét nghiệm không xâm lấn này, sóng âm thanh được sử dụng để tạo ra một hình ảnh động của tim bạn. Sóng âm được hướng vào trái tim của bạn qua một thiết bị tựa như cái gậy (bộ chuyển đổi) được đặt trên ngực của bạn. Những sóng âm thanh dội từ tim được phản hồi ở thành ngực và qua xử lý điện tử cung ứng những hình ảnh động của tim giúp phát hiện những bệnh tiềm ẩn về cấu trúc tim của bạn.
- Kiểm tra gắng sức. Nghiệm pháp gắng sức được tiến hành trong lúc bạn đang tập thể dục như quốc bộ. Bạn có thể được uống loại thuốc làm tim sinh hoạt mạnh hơn nếu không tập thể dục được. Sử dụng những xét nghiệm như điện tâm đồ hoặc siêu âm tim để theo dõi sinh hoạt của tim lúc nó làm việc nhiều.
- Kiểm tra với bàn nghiêng. Một thử nghiệm bàn nghiêng sử dụng để Review phản ứng của cơ thể bạn với sự thay đổ vị trí. Các bạn sẽ nằm trên bàn phẳng, bàn này sẽ được xoay nghiêng để nâng phần trên của cơ thể, mô phỏng sự dịch chuyển từ tư thế nằm qua đứng. Huyết áp của bạn được đo thường xuyên lúc bàn nghiêng.
- Tăng áp suất lồng ngực. Thử nghiệm không xâm lấn này sẽ kiểm tra chức năng của hệ thần kinh tự chủ của bạn bằng phương pháp phân tích nhịp tim và huyết áp sau những chu kỳ thở sâu: Bạn hít vào thật sâu và đẩy không khí ra ngoài qua miệng như bạn đang nỗ lực thổi bóng.
Phương pháp nào sử dụng để điều trị?
Mục tiêu của điều trị hạ huyết áp tư thế đứng là khôi phục lại huyết áp thông thường. Điều này thường liên quan đến tăng khối lượng máu, giảm trữ máu ở chân và giúp những mạch máu đẩy máu đi khắp cơ thể của bạn.
Điều trị thường xử lý những nguyên nhân cơ bạn dạng như mất nước hoặc suy tim, chứ không phải là huyết áp thấp đơn thuần.
So với hạ huyết áp tư thế đứng nhẹ, một trong những phương pháp điều trị đơn giản nhất là ngồi hoặc nằm xuống ngay sau lúc cảm thấy đầu óc quay cuồng lúc đứng lên. Triệu chứng của các bạn sẽ biến mất.
Lúc huyết áp thấp gây ra do thuốc, việc điều trị thường liên quan đến thay đổi liều thuốc hoặc ngừng trọn vẹn.
Phương pháp điều trị hạ huyết áp tư thế đứng bao hàm:
- Thay đổi lối sống. Bác Sỹ có thể ý kiến đề nghị một trong những thay đổi lối sống như uống đủ tiêu chuẩn nước; uống ít hoặc không uống rượu; tránh quá nóng; nâng cao đầu giường; tránh bắt chéo cánh chân lúc ngồi; đứng lên từ từ.
- Nếu như bạn không xẩy ra huyết áp cao, Bác Sỹ có thể ý kiến đề nghị tăng lượng muối trong cơ chế ăn của bạn. Nếu huyết áp của bạn giảm sau lúc ăn, Bác Sỹ có thể khuyên chia nhỏ bữa ăn và giảm tinh bột.
- Vớ nén y khoa. Vớ nén y khoa hay những loại vải bó chặt vùng bụng giúp giảm trữ máu ở chân và giảm những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế đứng.
- Thuốc. Một trong những loại thuốc, sử dụng một mình hoặc phối kết hợp, có thể được sử dụng để điều trị hạ huyết áp tư thế đứng. Ví dụ, fludrocortisone thuốc thường được sử dụng để tăng lượng chất lỏng trong máu, làm tăng huyết áp. Midodrine tăng huyết áp lúc đứng do hạn chế sự mở rộng những mạch máu.
- Droxidopa (Northera) có thể được kê toa để điều trị hạ huyết áp tư thế đứng liên quan đến bệnh Parkinson, bệnh teo đa hệ thống hay suy hệ thần kinh tự chủ đơn thuần.
- Những thuốc khác như Pyridostigmine (Regonol, Mestinon), thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), caffeine và epoetin (Epogen, Procrit và những biệt dược khác) đôi lúc cũng rất được sử dụng, hoặc một mình hoặc phối kết hợp cho những người lúc thay đổi lối sống hoặc những thuốc khác không công hiệu.
Cơ chế sinh hoạt thích nghi
Những thói quen sinh hoạt nào giúp cho bạn hạn chế diễn tiến của hạ huyết áp tư thế đứng?
Lối sống và những liệu pháp khắc phục tận nhà sau có thể giúp cho bạn đối phó với hạ huyết áp tư thế đứng:
- Tăng muối trong cơ chế ăn của bạn. Điều này phải được tiến hành một cách cẩn trọng và chỉ với sau lúc thảo luận với Bác Sỹ. Quá nhiều muối có thể làm huyết áp tăng cao trên mức cho phép cho phép gây hại cho sức khỏe của bạn.
- Ăn nhiều bữa nhỏ. Nếu huyết áp của bạn giảm sau lúc ăn, Bác Sỹ có thể khuyên chia nhỏ bữa ăn, giảm tinh bột.
- Hỏi Bác Sỹ về bổ sung Vi-Ta-Min. Thiếu máu và thiếu Vi-Ta-Min B-12 đều tác động đến lưu thông máu và làm trầm trọng thêm những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế đứng. Vì vậy nếu bạn đang bị thiếu sắt và Vi-Ta-Min, việc bổ sung là quan trọng.
- Uống nhiều nước. Uống nước nhiều giúp phòng ngừa những triệu chứng của huyết áp thấp. Uống nhiều nước trước lúc phải đứng trong thời gian dài, hoặc bất kỳ những sinh hoạt mà có Xu thế kích hoạt những triệu chứng của bạn.
- Tránh uống rượu. Rượu có thể làm trầm trọng thêm hạ huyết áp tư thế đứng, vì vậy hạn chế hoặc tránh nó trọn vẹn.
- Tập thể dục. Thường xuyên tập những bài tập tim mạch và tăng cường thể lực giúp giảm những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế đứng. Tránh tập thể dục trong thời tiết nóng và lúc nào cũng ẩm ướt. Căng giãn cơ bắp chân của bạn trước lúc ngồi dậy. Nếu triệu chứng xẩy ra, bóp đùi, bụng và cơ mông. Ngồi xổm, đi tại chỗ hoặc đứng trên đầu ngón chân của bạn.
- Tránh uốn cong sườn lưng. Nếu như bạn cần nhặt một vật trên sàn nhà hãy ngồi xổm, hạ gối thấp để lấy nó.
- Mang vớ nén cao ngang thắt sườn lưng. Vớ nén giúp nâng cấp lưu thông máu và làm giảm những triệu chứng của hạ huyết áp tư thế đứng. Mang chúng vào ban ngày và tháo ra bất kì lúc nào bạn nằm xuống.
- Hãy vực lên từ từ. Bạn có thể giảm chóng mặt và choáng váng gây ra do hạ huyết áp tư thế đứng bằng phương pháp thay đổi chậm lúc dịch chuyển từ nằm sang đứng. Ngoài ra, lúc ra khỏi giường, ngồi trên mép giường của bạn trong một phút trước lúc đứng lên.
- Gối đầu cao. Ngủ với đầu giường của bạn hơi cao có thể giúp chống lại những tác động của lực thú vị.
- Dịch rời chân của bạn trong lúc đứng. Nếu như bạn chính thức có những triệu chứng trong lúc đứng, bắt chéo cánh chân của bạn và co bóp cơ đùi, hoặc đặt một chân lên gờ tường hoặc ghế và tựa về phía trước càng nhiều càng tốt. Những thao tác này giúp hỗ trợ máu chảy từ chân của bạn về tim.
Nếu như bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy xem thêm ý kiến Bác Sỹ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
TobaCare không không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Xuân Nam CEO & Founder of TobaCare. Chuyên nghiên cứu tìm hiểu về những vấn đề xoay quanh chủ đề thuốc lá đặc biệt là đầu lọc thuốc lá. Tôi luôn mong muốn là người đồng hành mang đến cho bạn động lực cũng như kiến thức quan trọng về chủ đề thuốc lá.